Ustavni sud Kosova je objavio odluku po kojoj bi predsednica Atifete Jahjaga mandat za sastav vlade prvo trebalo da ponudi Hashimu Thaçiju, kao lideru Demokratske partije Kosova (PDK), koja je osvojila najviše glasova na nedavnim izborima.
Prema odluci suda, kako prenosi list "Express", u slučaju da Thaçi za 15 dana ne uspije da formira vladu, mandat za sastav vlade bi treba dati onome ko obezbedi većinu u skupštinu Kosova.
Jahjaga se 19. juna zvanično obratila ustavnom sudu i zatražila razjašnjenje dva člana kosovskog ustava koja se tiču toga ko bi trebalo da bude mandatar za formiranje vlade.
Jahjaga je odlučila da se obrati ustavnom sudu sa zahtjevom da objasni pravo koje se tiče njene odgovornosti, odnosno odluke kome da poveri mandat za sastav vlade.
Prema rezultatima izbora, najviše glasova dobila je PDK aktuelnog premijera Hashima Thaçija, ali su opozicione LDK Ise Mustafe, Alijansa za budućnost Kosova Ramusha Haradinaja i Inicijativa za Kosovo Fatmira Limaja postigle dogovor o formiranju skupštinske većine, uz podršku u parlamentu pokreta Samoopredjeljenje.
Po dogovoru tih stranaka, mandatar za sastav vlade bio bi Ramush Haradinaj.
Diskreciono pravo Jahjage da odredi ko je mandatar
Diskreciono je pravo predsjednice Kosova Atifete Jahjage kome će dati mandat za sastav kosovske vlade u slučaju da prvi mandatar ne uspije da dobije većinu glasova za sastav vlade, izjavio je danas kosovski stručnjak za ustavno pravo koji je želeo da ostane anoniman.
"Prema presudi Ustavnog suda, mandat za sastav vlade dobija politička partija odnosno predizborna koalicija koja je osvojila najviše glasova. Ukoliko u ustavnom roku mandatar ne uspije da formira vladu onda je diskreciono pravo predsjednice Kosova da odredi mandatara za sastav vlade u drugom pokušaju", rekao je stručnjak agenciji Beta.
To, kako je rekao, znači da Jahjaga može odlučiti da mandat ponovo povjeri partiji ili predizbornoj koaliciji koja je dobila najviše glasova, koja u prvom pokušaju nije uspela da formira vladu ili nekoj drugoj partiji koja može da obezbjedi potreban broj od najmanje 61 poslanika koji će glasati za formiranje vlade.
Niko ne spori pravo da mandat za sastav vlade dobije partija odnosno predizborna koalicija koja ima najviše poslaničkih mjesta u Skupštini Kosova, u konkretnom slučaju koalicija Demokratske partije Kosova i četiri druge političke stranke, ali ima različitih tumačenja intepretacije ustava koje je dao Ustavni sud.
Politički analitičar Krenar Gashi smatra da ukoliko PDK ne uspije da obezbjedi potreban broj glasova, onda je predsjednica Kosova dužna da obavi konsultacije sa svim političkim partijama i koalicijama o drugom mandataru za sastav vlade i da mandat da onome koji može da obezbjedi 61 glas za izbor premijera i Vlade Kosova.
Prema Ustavu Kosova, skupština bira premijera dok je sastav vlade isključiva nadležnost premijera koji odlučuje o personalnom sastavu vlade i nema obavezu da u slučaju imenovanja ili razrešenja nekog od ministra dobije saglasnost parlamenta.
Jahjaga se 19. juna zvanično obratila ustavnom sudu i zatražila razjašnjenje dva člana kosovskog ustava koja se tiču toga ko bi trebalo da bude mandatar za formiranje vlade.
Jahjaga je odlučila da se obrati ustavnom sudu sa zahtjevom da objasni pravo koje se tiče njene odgovornosti, odnosno odluke kome da poveri mandat za sastav vlade.
Prema rezultatima izbora, najviše glasova dobila je PDK aktuelnog premijera Hashima Thaçija, ali su opozicione LDK Ise Mustafe, Alijansa za budućnost Kosova Ramusha Haradinaja i Inicijativa za Kosovo Fatmira Limaja postigle dogovor o formiranju skupštinske većine, uz podršku u parlamentu pokreta Samoopredjeljenje.
Po dogovoru tih stranaka, mandatar za sastav vlade bio bi Ramush Haradinaj.
Diskreciono pravo Jahjage da odredi ko je mandatar
Diskreciono je pravo predsjednice Kosova Atifete Jahjage kome će dati mandat za sastav kosovske vlade u slučaju da prvi mandatar ne uspije da dobije većinu glasova za sastav vlade, izjavio je danas kosovski stručnjak za ustavno pravo koji je želeo da ostane anoniman.
"Prema presudi Ustavnog suda, mandat za sastav vlade dobija politička partija odnosno predizborna koalicija koja je osvojila najviše glasova. Ukoliko u ustavnom roku mandatar ne uspije da formira vladu onda je diskreciono pravo predsjednice Kosova da odredi mandatara za sastav vlade u drugom pokušaju", rekao je stručnjak agenciji Beta.
To, kako je rekao, znači da Jahjaga može odlučiti da mandat ponovo povjeri partiji ili predizbornoj koaliciji koja je dobila najviše glasova, koja u prvom pokušaju nije uspela da formira vladu ili nekoj drugoj partiji koja može da obezbjedi potreban broj od najmanje 61 poslanika koji će glasati za formiranje vlade.
Niko ne spori pravo da mandat za sastav vlade dobije partija odnosno predizborna koalicija koja ima najviše poslaničkih mjesta u Skupštini Kosova, u konkretnom slučaju koalicija Demokratske partije Kosova i četiri druge političke stranke, ali ima različitih tumačenja intepretacije ustava koje je dao Ustavni sud.
Politički analitičar Krenar Gashi smatra da ukoliko PDK ne uspije da obezbjedi potreban broj glasova, onda je predsjednica Kosova dužna da obavi konsultacije sa svim političkim partijama i koalicijama o drugom mandataru za sastav vlade i da mandat da onome koji može da obezbjedi 61 glas za izbor premijera i Vlade Kosova.
Prema Ustavu Kosova, skupština bira premijera dok je sastav vlade isključiva nadležnost premijera koji odlučuje o personalnom sastavu vlade i nema obavezu da u slučaju imenovanja ili razrešenja nekog od ministra dobije saglasnost parlamenta.
