Kosovski lideri tvrde da je u Briselu na posljednjoj rundi razgovora postignuta saglasnost o formiranju fonda za razvoj opština na sjeveru Kosova. Opozicija zahtjeva dodatna objašnjenja - dok jedni smatraju da odvojeno finansiranje predstavlja prvi korak ka autonomiji, drugi ističu da takav sporazum ne krši Ustav Kosova.
Opozicija na Kosovu zatražiće od premijera Hashima Thaçija više transparentnosti po pitanju fonda za razvoj opština na sjeveru zemlje. Dogovor o takvom fondu postignut je tokom dijaloga premijera Kosova i Srbije u Briselu, a njegov cilj je transparentno raspolaganje sredstvima za razvoj opština na sjeveru, gde živi većinsko srpsko stanovništvo, a koje paralelno funkcionišu izvan ustavnog i pravnog sistema Kosova i na osnovu zakona Srbije.
Prethodno je Thaçi izjavio da će se iz razvojnog fonda finansirati razni infrastrukturni projekti. Ovaj fond biće otvoren i za međunarodne donatore, ali i za Srbiju. Fondom će upravljati telo koje će činiti ministri Vlade Republike Kosova, jedan predstavnik iz redova srpskih zajednica koje žive na sjeveru i jedan visoki predstavnik Evropske unije na Kosovu.
Opozicija u Prištini je jedinstvena samo kada su u pitanju zahtjevi za više detalja o fondu, ali ne i oko njegovog političkog uticaja. Dok iz Demokratskog saveza i iz Alijanse za budućnost ne smatraju da jedan takav fond vodi ka autonomiji sjevera, Pokret Samoopredeljenje ipak vjeruje da odvojen budžet za taj dio zemlje ipak govori o statusu autonomije za sjever.
Šef parlamentarne grupe LDK-a Ismet Beqiri istakao je da će se na sjednici skupštine u četvrtak zatražiti od kosovskog premijera da bude više transparentan kada je u pitanju dijalog sa Srbijom.
"Formiranje takvog fonda ni na koji način ne bi trebalo da dovede u pitanje suverenitet i cjelovitost zemlje i ovaj proces ne bi trebalo da bude u suprotnosti sa našim Ustavom. Prema tome, tražimo više informacija i na osnovu toga izdaćemo naše mišljenje u skupštini", kazao je Beqiri.
Pokret Samoopredjeljenje je međutim uvjeren da dogovor o fondu za razvoj predstavlja prvi korak ka autonomiji tog dijela zemlje s obzirom da se na taj način odvaja od budžeta Kosova. Shpend Ahmeti, potpredsjednik Pokreta, dodaje i da takav fond promoviše teritorijalnu podjelu zemlje.
"Fond sa etničkim i teritorijalnim motivima otkriva plan za autonomni entitet. Odvojeno finansiranje - osnova autonomije. Ne radi se o decentralizaciji finansiranja već o podjeli u kojoj neustavne i nezvanične grupe dobijaju ekskluzivnu moć za jedan dio prihoda. Kada se uspostave temelji autonomije, odvajanje je samo pitanje vremena", ističe Ahmeti.
S druge strane, generalni sekretar Alijanse Burim Ramadani takođe navodi da će se tražiti detalji oko dijaloga i oko fonda, ali dodaje da tako nešto ne ugrožava jedinstven karakter budžeta Kosova.
"Ova vrsta privremenog aranžmana je u sklopu Ustava i zakona Kosova koji čuva sjever Kosova i omogućava integraciju Srba u politički sistem zemlje i kao takav ne predstavlja rizik", smatra Ramadani.
Prethodno je zamjenica premijera Kosova Edita Tahiri istakla da će se carinski prihodi sa graničnih prelaza 1 i 31 slivati u privremeni fond i da će se potom ta sredstva ulivati u budžet Kosova. Tim fondom će potom raspolagati zajednička komisija u kojoj će biti jedan član kosovske vlade, jedan predstavnik Srba sa sjevera i jedan predstavnik EU.
Izvor: Radio Slobodna Evropa
