Bezbjednosna politika i geopolitički tokovi na Balkanu su Zapadu veći prioritet od samog procesa priznavanja Kosova od strane pet nepriznavača u EU, ocjenjuje za Kosovo onlajn Belgzim Kamberi iz Instituta za socijalne politike "Musine Kokallari". Vjeruje da Evropski parlament poslije izbora neće mijenjati svoj kurs, ali da bi geopolitički tokovi mogli da se promjene nakon izbora u SAD.
“Teško je znati kakvi će biti novi geopolitički tokovi. Jedna od pretpostavki koja bi mogla nekako nešto da promjeni bi možda bio izbor Donalda Trumpa u Sjedinjenim američkim državama, uzimajući u obzir nekonvencionalni politički profil koji on ima. Što se tiče evropskih izbora, sam Evropski parlament vjerovatno neće mijenjati svoju politiku ili kurs, zato što većina koju imaju je i bivša većina”, kaže Kamberi.
Ono što će možda da će se promjeni, ocjenjuje, jeste situacija na nacionalnom nivou.
“Na primjer, u Francuskoj će imati nove parlamentarne izbore i tu može da se očekuje da će izbore dobiti Marin Le Pen. U Njemačkoj će možda socijaldemokrate izgubiti vlast. Znači, mi vidimo da se ekstremna desnica nada da će uzeti vlast u glavnim državama Evropske unije i u Sjedinjenim američkim državama, ali teško je znati da li će se promjeniti nekakav politički, geopolitički i svjetski poredak”, smatra on.
Govoreći o dijalogu Kosova i Srbije Kamberi vjeruje da će međunarodna zajednica nastaviti da traži implementaciju postignutih sporazuma, ali ne iskljujuče i otvaranje nekih novih "starih pitanja".
“Da li će ostati potreba da se implementira Zajednica srpskih opština ili će u nekom novom geopolitičkom redu nešto da se mijenja… Da li ćemo možda da se vratimo opet na nekakve ideje oko promjene teritorije ili korekcije granice kojih je bilo na primjer 2016-2017. godine zasad je teško znati”, navodi on.
Komentarišući ideju američkog profesora i analitičara Edwarda Josepha da bi predsjednik SAD trebao da imenuje specijalnog izaslanika za priznavanje Kosova, Kamberi kaže da je to trenutno malo vjerovatno, prije svega jer je Biden na kraju svog mandata.
“To će bit moguće ako Biden dobije izbore. Nije isključeno, iako možda to ima malo veću dinamiku za nekakvo uključivanje Kosova u Nato. Bezbjednosna politika i geopolitički tokovi na Balkanu imaju veći prioritet nego sam politički proces oko priznavanja Kosova od strane nepriznavača u EU. Tako da ja mislim da, ako bude postojala nekakva veća dinamika, mislim da to može da bude više u kontekstu uključivanja Kosova u Nato alijansu zbog tih bezbjednosnih okolnosti koje postoje poslije svih kriza koje imamo, ne samo u ratu u Ukrajinu, nego i u Izraelu i druge okolnosti koje imaju bezbjednosne implikacije koje mogu da destabilizuju i Balkan”, kaže Kamberi.
Dodaje da upravo rizik od destabilizacije i bezbjednosne prilike između zapadnih i nezapadnih zemalja na kraju mogu dovesti do novih priznanja Kosova.
“U tom kontekstu možda čak i države koje nisu priznale Kosovo, pričam o državama koje dolaze iz takozvanog liberalnog demokratskog svijeta, onda bi to oni mogli da vide kao nekakvu hitnost zbog tog rivalstva koje postoji između liberalnih i neliberalnih država, autoritarnih država i demokratsko liberalnih država koje iz godine u godinu imaju sve veću polarizaciju između sebe. I drugo, zbog novog svjetskog poretka koji može da se promjeni i zbog izbora Trumpa, ali i zbog dešavanja po pitanju takozvanog 'novog reda' između Kine, Rusije, Evropske unije i američkih država, onda oni mogu proceniti hitnost da čak i Španija i ostale zemlje Evropske unije priznaju Kosovo”, zaključuje Kamberi.
Izvor: Kosovo Online
Ono što će možda da će se promjeni, ocjenjuje, jeste situacija na nacionalnom nivou.
“Na primjer, u Francuskoj će imati nove parlamentarne izbore i tu može da se očekuje da će izbore dobiti Marin Le Pen. U Njemačkoj će možda socijaldemokrate izgubiti vlast. Znači, mi vidimo da se ekstremna desnica nada da će uzeti vlast u glavnim državama Evropske unije i u Sjedinjenim američkim državama, ali teško je znati da li će se promjeniti nekakav politički, geopolitički i svjetski poredak”, smatra on.
Govoreći o dijalogu Kosova i Srbije Kamberi vjeruje da će međunarodna zajednica nastaviti da traži implementaciju postignutih sporazuma, ali ne iskljujuče i otvaranje nekih novih "starih pitanja".
“Da li će ostati potreba da se implementira Zajednica srpskih opština ili će u nekom novom geopolitičkom redu nešto da se mijenja… Da li ćemo možda da se vratimo opet na nekakve ideje oko promjene teritorije ili korekcije granice kojih je bilo na primjer 2016-2017. godine zasad je teško znati”, navodi on.
Komentarišući ideju američkog profesora i analitičara Edwarda Josepha da bi predsjednik SAD trebao da imenuje specijalnog izaslanika za priznavanje Kosova, Kamberi kaže da je to trenutno malo vjerovatno, prije svega jer je Biden na kraju svog mandata.
“To će bit moguće ako Biden dobije izbore. Nije isključeno, iako možda to ima malo veću dinamiku za nekakvo uključivanje Kosova u Nato. Bezbjednosna politika i geopolitički tokovi na Balkanu imaju veći prioritet nego sam politički proces oko priznavanja Kosova od strane nepriznavača u EU. Tako da ja mislim da, ako bude postojala nekakva veća dinamika, mislim da to može da bude više u kontekstu uključivanja Kosova u Nato alijansu zbog tih bezbjednosnih okolnosti koje postoje poslije svih kriza koje imamo, ne samo u ratu u Ukrajinu, nego i u Izraelu i druge okolnosti koje imaju bezbjednosne implikacije koje mogu da destabilizuju i Balkan”, kaže Kamberi.
Dodaje da upravo rizik od destabilizacije i bezbjednosne prilike između zapadnih i nezapadnih zemalja na kraju mogu dovesti do novih priznanja Kosova.
“U tom kontekstu možda čak i države koje nisu priznale Kosovo, pričam o državama koje dolaze iz takozvanog liberalnog demokratskog svijeta, onda bi to oni mogli da vide kao nekakvu hitnost zbog tog rivalstva koje postoji između liberalnih i neliberalnih država, autoritarnih država i demokratsko liberalnih država koje iz godine u godinu imaju sve veću polarizaciju između sebe. I drugo, zbog novog svjetskog poretka koji može da se promjeni i zbog izbora Trumpa, ali i zbog dešavanja po pitanju takozvanog 'novog reda' između Kine, Rusije, Evropske unije i američkih država, onda oni mogu proceniti hitnost da čak i Španija i ostale zemlje Evropske unije priznaju Kosovo”, zaključuje Kamberi.
Izvor: Kosovo Online
