Tri godine od stupanja na snagu, Ustav Kosova, koji mnogi ocjenjuju dobrim normativnim aktom koji je blizu razvijenim evropskim zemljama, i dalje nailazi na brojne prepreke kada je u pitanju njegovo sprovođenje. Najprije, njegovo sprovođenje skoro da se uopšte ne dešava sjeverno od Ibra.
Predsednik Skupštine Kosova Jakup Krasniqi kaže da se Ustav ne sprovodi u mnogim oblastima, dok što se teritorije tiče, sjever Kosova je i dalje mjesto gdje Ustav Kosova nije prisutan.
“Na sjeveru ima malo naprijetka. Realno gledano, bolje funkcionisanje reda i zakona ili funkcionisanje u potpunom smislu te riječi ne postoji u tom dijelu”, kazao je Krasniqi.
On je takođe dodao da postoji potreba za veću odgovornost i bolje sprovođenje Ustava i od strane kosovskih institucija.
Nezadovoljstvo oko sprovođenja Ustava, naročito na sjeveru Kosova, izrazio je i Demokratski savez Kosova (DSK/LDK). Šef parlamentarne grupe DSK Ismet Beqiri je, u vezi sa tim, pomenuo je problem postojanja srpskih struktura na sjeveru koje funkcionišu pod okriljem Beograda.
“Ustav Kosova se ne sprovodi uopšte, naročito kada je u pitanju sjever Kosova. Tamo funkcionišu ilegalne strukture, a ne paralelne, zato što naših struktura tamo nažalost nema”, kazao je Beqiri.
Petar Miletić, potpredsjednik Skupštine Kosova iz redova Samostalne liberalne stranke, kaže da Ustav Kosova nudi dobra rješenja za zajednice i kao takav on je prihvatljiv za srpsku zajednicu i pruža veliku zaštitu. Međutim, sem problema njegovog sprovođenja na sjeveru, i Miletić kaže da u Ustavu postoje odredbe koje se na terenu i ne sprovode.
“Ustav se u najvećem dijelu poštuje, međutim, što se tiče teritorijalno, Ustav Kosova se ne sprovodi na sjeveru, ali što se tiče sadržajnog, ja bih rekao da postoje neki djelovi Ustava koji se tiču prava zajednica, a koji se ne poštuju”, kaže Miletić.
Institucije krišile Ustav
Sa druge strane, Riza Smaka, ekspert pravnih i ustavnih pitanja, smatra da je veliki problem to što su Ustav Kosova u posljednje tri godine prekršili i rukovodioci visokih kosovskih institucija.
“Ustav Kosova nije ispoštovan ni od strane visokih institucija. Znamo da od afere, počevši od predsjednika pa nadalje, naše institucije nisu spremne i posvećene poštovanju Ustava, što je primarna, ustavna i institucionalna obaveza, a onda i moralna”, kaže Smaka.
Smaka je takođe ocjenio da Kosovo u budućnosti čekaju brojni izazovi kada je u pitanju sprovođenje Ustava, a čega trebaju biti svjesni rukovodioci državnih institucija.
“Ima mnogo izazova. U svakom slučaju, tu su komponente kao što su politička disciplina, politički moral i pravna tradicija. Zatim moralna čistoća funkcionera. Jer na kraju krajeva, poljoprivrednik, trgovac takoreći ne mogu prekršiti Ustav. Ustav, u prvom planu, mogu prekršiti i krše ga visoki državni funkcioneri koji djeluju na osnovu svojih političkih stavova”, kazao je Smaka.
Ustav Kosova je usvojen 9. aprila a stupio je na snagu 15. juna 2008. godine sa 41 osnovnim zakonom države koji proizilaze iz Ahtisarijevog paketa, harmonizovanim sa Međunarodnom civilnom kancelarijom u Prištini, koja nadgleda nezavisnost Kosova i implementaciju Ahtisarijevog paketa.
Trenutno, Ustav prolazi kroz proces promjena čiji je krajnji cilj određivanje novog predsjedničkog, odnosno parlamentarnog sistema Republike Kosova.
{jcomments on}
