Nevladina organizacija Savjet za zaštitu ljudskih prava i sloboda u Prištini objavila je prvo izdanje Monografije o ratnim zločinima na Kosovu tokom 1998-1999. godine, koja, kako je rečeno, svjedoči o drastičnom kršenju ljudskih prava prije i tokom rata na Kosovu.
Tokom promocije Monografije “Ratni zločini na Kosovu 1998-1999, održane u petak, akademik Pajazit Nushi, predsednik Saveta, izjavio je za RSE da je cilj ove organizacije bio da se prikažu sve dimenzije onoga što se dešavalo tokom rata na Kosovu, bez obzira na nacionalnost ili veroispovest.
“Monografija je specifična u tom smislu zato što ona čini izdanje koje je posvećeno sećanju oslobođenja ljudi koji su žrtvovali i koji su dali najviše što čovek može da da”, kaže Nushi.
Važnost prvog izdanja ove monografije o ratnim zločinima na Kosovu su istakli i predstavnici Vlade Kosova, koja je finansijski podržala ovaj projekat. Zamenik premijera Kosova Hajredin Kuqi podstakao je organizaciju da nastavi sa radom na ovom projektu.
“Sigurno će biti prilike da se ovi zločini vide i na prizmi istoričara, pravnika i ne samo onih koji pišu istoriju, već i onih koji grade mir”, kazao je Kuci.
Ubijeno više od 8.200 osoba
Prvi deo monografije obuhvata opšte podatke ubijenih i nestalih osoba i kompletne podatke žrtava u 11 opština na Kosovu. Potpredsednik Saveta Zejnullah Gruda o podacima u ovom delu monografije:
“Podaci govore da je na Kosovu tokom ovog perioda ubijeno oko 8.214 osoba, od kojih 6.804 muškaraca i oko 1.400 žena. Od tog broja 7.900 su bili albanski civili a 280 srpski.”
Akademik Nushi navodi da se na prikupljanju materijala radilo svih ovih godina, dok je intezivni rad za proveravanjem podataka trajao četiri godine. U ovom prvom izdanju monografije obrađeno je 11 opština, a kako bi se dobio celokupan pregled svih događaja tokom rata, potrebno je da se obradi još 16.
Nushi takođe navodi da su ih, tokom perioda pripreme monografije, poteškoće pratile od početka do kraja.
“Bilo je slučajeva da je bilo registrovanih ljudi da su bili izgubljeni a ustvari nisu bili registrovani ni kao rođeni. Bili su registrovani pod istim imenom i prezimenom dva-tri lica iz istog mesta. Bili smo prinuđeni da idemo od čoveka do čoveka, od imena do imena, od opštine do opštine dok smo došli do konstatacije o opštim kvantitativnim podacima. Tako da to što je bilo registrovano po imenu i prezimenu i provereno u opštinama, to je našlo mesto i u opštim zaključima koje smo prezentovali u ovoj monografiji”, navodi Nushi.
Monografija sa više od 1200 stranica za sada je objavljena samo na albanskom jeziku, ali Nushi naglašava da, kada bude bilo finansijski moguće, ona se mora prevesti i na engleski i srpski jezik.
